De leden van de Historische Vereniging IJsselham hadden dit keer de 'eer' om de Kooi van Pen te mogen bezoeken op zaterdagmiddag 1 oktober 2011. Ongeveer 45 leden van de vereniging werden hartelijk ontvangen door de boswachters en vrijwilligers van Staatsbosbeheer. Vanwege het schitterende najaarsweer konden de bezoekers extra genieten van de vaartocht naar de eendenkooi.

Rondleiding
In de eendenkooi werd de grote groep verdeeld over de diverse rondleiders en kreeg iedereen tekst en uitleg over de grootste eendenkooi van Europa, met zijn 18 vangpijpen, 5 kooiplassen en 35 ha kooibos. Het oudste gedeelte van de eendenkooi is 126 jaar geleden gemaakt uit enkele 'oude' trekgaten waar toen zes vangpijpen aan werden gemaakt. Tegelijkertijd werd toen het kooiboos geplant om de eenden een rustgebied te geven in het verder uitgestrekte vlakke veenlandschap zonder noemenswaardige begroeiing. Nog steeds zijn de oudste bomen langs de oudste kooiplas te bewonderen in de vorm van dikke statige eiken en een enkele oude es. Helaas zijn de bomen door hun hoge leeftijd nu wel erg windgevoelig, dus vorig jaar is er een monumentale es tijdens een storm omgewaaid. Hierna vervolgt de rondleider zijn verhaal verder in de eendenkooi: wie de kooikers waren, hoe de eenden gevangen werden en hoe de eendenkooi werd onderhouden door bv bij maanlicht de oevers van de kooiplas te maaien.

Restauratie cultuurhistorisch monument
Het onderhoud van de eendenkooi werd in de loop der jaren steeds moeilijker, vanwege het feit dat de kooiker het steeds met minder tijd, mankracht en geld moest doen. In 2004 roept de laatste kooiker Wim ten Klooster de hulp in van een groep vrijwilligers, die hem hielpen bij het onderhoud van de eendenkooi. In 2007 is deze kooiker gestopt met het vangen van de eenden. De vrijwilligers van Staatsbosbeheer zijn echter doorgegaan met het onderhoud van de eendenkooi om het bijzondere cultuurhistorische monument te behouden. In 2010 heeft Staatsbosbeheer een grote som geld aan subsidie ontvangen (Landschapherstel project) voor éénmalig groot onderhoud van de Kooi van Pen. De vrijwilligers hebben deze uitdaging enthousiast aangepakt en hebben heel veel werk kunnen doen om met name grote 'kunstwerken' in de vorm van enkele bruggen en een toegangspoort te maken. Tevens is een verbindingsvaart uitgebaggert en is een decennia lang 'verdwenen' vangpijp (de Kalenbergerpijp) teruggevonden in het ontoegankelijke kooibos, ontsloten door een brug te bouwen, een toegangspad en vlonderpad naar toe te maken en vervolgens - na heel veel discussie over de oorspronkelijke vorm van de vangpijp - is deze 18e vangpijp weer helemaal gerestaureerd.

Trots
De vrijwilligers van Staatsbosbeheer vertellen de gasten enthousiast en vol trots over al hun vorderingen in de eendenkooi. De leden van de Historische Vereniging IJsselham genieten dan ook met volle teugen van dit alles. Oude verhalen, gewoontes en gebruiksvoorwerpen van vroeger komen in deze bijzondere wereld weer tot 'leven'. Boswachter Egbert Beens van Staatsbosbeheer sluit de rondleiding voor de gasten af met een slotwoord en verteld ook vol trots hoe de vrijwilligers de oude vervallen eendenkooi weer tot zo'n prachtig cultuurhistorisch monument hebben gerenoveerd. Staatsbosbeheer heeft tevens besloten om de tot nu toe niet toegankelijke eendenkooi toch voor heel speciale groepen af en en toe open te stellen.

Voor een beeld impressie van de rondleiding op 01-10-2011, klik hier
Voor meer informatie over de Kooi van Pen op deze website, klik hier